سامانه دارورسانی پوستی روشی غیر تهاجمی و کارآمد است که رهایش آهسته ی دارو را فراهم کرده و دارو را به محل هدف می رساند. این سامانه می تواند کارآیی درمانی و ایمنی داروها را ارتقا بخشد، سطح پلاسمایی دارو را ثابت نگه دارد، از متابولیسم گذر اول کبدی جلوگیری کند و روشی مناسب و بدون درد است. با وجود مزایای زیاد این سامانه، استراتوم کورنئوم مانع اصلی برای نفوذ دارو به درون پوست است. تحقیقات زیادی به منظور غلبه بر آن جهت بهبود نفوذ دارو صورت گرفته است. با توسعه نانوتکنولوژی، اخیراً استفاده از سیستم های نانووزیکولی مانند اتوزوم ها مورد توجه قرار گرفته است. اتوزوم ها نانوحامل های فسفولیپیدی اتانولی هستند که عمدتاً برای دارورسانی پوستی استفاده می گردند. این وزیکول های انعطاف پذیر می توانند داروها را به اعماق پوست و یا گردش خون سیستمیک انتقال دهند. وجود اتانول در اتوزوم ها سبب افزایش سیالیت غشای لیپیدی سلول ها می گردد و نفوذ پوستی اتوزوم ها افزایش می یابد. اتوزوم ها مزایای زیادی از جمله بهبود کارآیی دارو، کاهش سمیت داروی بارگذاری شده در این نانووزیکول، افزایش رضایت بیماران، کاهش هزینه های درمانی و غیرسمی بودن وزیکول دارد. در این مقاله ی مروری تلاش شده است تا تمام جنبه های اتوزوم از جمله ساختار و ویژگی های اصلی اتوزوم ها، مزایا و معایب، روش های آماده سازی، سازوکار نفوذ و عملکرد اتوزوم ها توصیف گردد. همچنین ویژگی ها و نقش های مختلف آن در رساندن داروها، عملکرد نفوذ پوستی اتوزوم ها و مطالعات ارزیابی ایمنی در مطالعات آزمایشگاهی آورده شده است.

دارورسانی پوستی یک روش موضعی و غیرتهاجمی برای کاربرد عوامل درمانی می باشد که مزایایی ازجمله رهایش طولانی مدت دارو، رضایت بیماران و هزینه اندک را همراه دارد. با وجود این مزیت ها، استفاده از این نوع دارورسانی به وسیله عملکرد سدهای داخلی پوست محدود می شود چراکه فقط مولکول های کوچک (کوچکتر از 500 دالتون) و لیپوفیل می توانند ازطریق انتشار غیرفعال از پوست عبور کنند، درنتیجه عملکرد پوست در دارورسانی پوستی غیرفعال اصولا به مولکول های کوچک محدود می شود. سد اصلی برای رساندن عوامل درمانی به پوست، لایه شاخی می باشد، بنابراین روش های مختلفی جهت نفوذ پوستی برای افزایش انتقال دارو از این لایه کشف شده است. دانشمندان استفاده از سیستم های دارورسانی جدید از قبیل نانوحامل ها، سیستم های دارورسانی وزیکولی و روش های افزایش دهنده نفوذ را مورد ارزیابی قرار داده اند. هدف هر یک از سیستم های دارورسانی پوستی، رساندن میزان کافی دارو به درون پوست با حداکثر ثبات و حداقل سمیت می باشد بنابراین یک سیستم دارورسانی به منظور تضمین دارورسانی پوستی موفق باید خصوصیات مطلوبی ازجمله حفاظت از دارو، هدفمندبودن، زیست سازگاری و زیست تخریب پذیری را نشان دهد.این مقاله به معرفی سیستم های دارورسانی، توصیف تکنیک های افزایشی برای بهینه سازی دارو مانند میکروسوزن ها و مخصوصا سیستم های وزیکولی که اخیرا مورد بررسی قرار گرفته اند، پرداخته و هم چنین تفاوت های ترکیبی آن ها، خواص فیزیکوشیمیایی و کاربردهای این سیستم های دارورسانی را مورد بحث قرار داده است. نوآوری های اخیر می تواند پایه و اساسی برای تحقیق و توسعه در دارورسانی پوستی باشد.

زمینه و هدف: عبورپذیری تراپوستی به رساندن دارو به درون بدن از طریق پوست برای درمان موضعی یا عمومی اطلاق می شوند. داروهای جذب شده از راه تراپوستی فاقد اثر اول کبدی بوده و همچنین عاری از عوارض گوارشی هستند. استفاده از جذب افزاهای شیمیایی و همچنین سامانه های جذب افزای فیزیکی امروزه به دلیل گرانی و همچنین تغییرات بر روی پوست کمتر مورد استفاده هستند و نگاه آینده به استفاده از فناوری های نوین است. یکی از مهم ترین فناوری های نوین در حوزه ی دارورسانی تراپوستی بهره گیری از نانوحامل های دارویی است. فرمولاسیون های نانو ذراتی در حدود 10 تا 100 نانومتر داشته و ذرات کوچکتر جذب و عبورپذیری ساده تری از سطح پوست دارند. یافته ها: در پژوهش حاضر ضمن بررسی مطالعات گذشته پیرامون بهره گیری از فناوری نانو در سامانه های تراپوستی به معرفی آن ها و مکانسیم عبورپذیری تراپوستی آنها پرداخت شد. نتیجه گیری: فناوری نانو به شکل های مختلف و فرمولاسیون های متفاوت توانایی افزایش عبورپذیری تراپوستی داروها را دارد که بسته به ویژگی های آن ها، ویژگی های فیزیکوشیمیایی داروها و اهداف درمانی می توان هر یک را برگزید.

بیماری های پوستی می توانند باعث اختلال در سلامت فرد و استرس گردند. درمان مناسب، دارویی است که حداقل عوارض و حداکثر اثر را دارد. با طولانی ترشدن مواجهه با هدف، تاثیر دارو می تواند بیشتر شود. چند راه حل پیشنهادی برای غلبه براین چالش ها، استفاده از بهبود دهنده های شیمیایی، الکتروپوریشن، آینتوفورز و استفاده از نانوذرات به عنوان حامل عوامل دارویی است. استفاده از انواع مختلفی از ساختارهای نانو ازجمله لیپوزوم ها، دندریمرها، اتوزوم ها و بسیاری از نانوذرات مینرال می تواند باعث جلوگیری از محدودیت های همراه با فرمولاسیون های معمولی شود. دارورسانی موضعی از سطح پوست نسبت به سایر راه ها مزایای زیادی از جمله امکان استفاده از غلظت بالای دارو بر روی پوست، کاهش گردش سیستمیک دارو و به دنبال آن کاهش عوارض جانبی، امکان حضور طولانی مدت دارو بر سطح و کاهش دفعات مصرف به ویژه برای داروهایی با نیمه عمر کوتاه دارد. بسیاری از محصولات مرتبط با پوست ازجمله استراسورب، دیراکتین و آکزون، با تکنیک های ساختاری متفاوت و جدید جهت نفوذ بیشتر به پوست در بازار موجودند.در این مقاله به معرفی رویکردهای جدید دارورسانی، انواع نانوحامل های معدنی و روش های افزایش نفوذ عوامل دارویی در پوست پرداخته شده و عوامل مختلفی مانند خواص فیزیکوشیمیایی و سایز نانوذرات و هم چنین تاثیرات دستکاری در سطح این ذرات، مورد بحث قرار گرفته است.

پچ های میکرونیدل حاوی سوزن هایی با ابعاد میکرون بوده که با عبور از لایه شاخی پوست منجر به افزایش نفوذ دارو شده و در زمینه های مختلف ازجمله دارورسانی، صنعت زیبایی، تجویز واکسن و تشخیص بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. این مقاله به بررسی انواع میکرونیدل ها می پردازد و عملکرد، طبقه بندی و تفاوت آن ها را شرح می دهد.

ماینوکسیدیل خوراکی یک داروی ضد فشارخون می باشد که به شکل موضعی دارای اثرات تحریکی بر روی فولیکول مو می باشد. و به همین دلیل در درمان طاسی مردانه آندروژنیک به کار می رود. به منظور افزایش میزان پذیرش بیمار، کاهش اثر عبور اول کبدی دارو و هم چنین کاهش بروز عوارض جانبی، تهیه فرم زیست چسب دارو منطقی به نظر می رسد. در این بررسی با استفاده از پلیمرهایی چون اودراژیت ها (L100, E100, RLPO< RSPO) و پلی وینیل پیرولیدون(PVP)  اقدام به تهیه پچ های ماتریکسی گردیده است. دی بوتیل فنالات (DBP) پلی اتیلن گلیکول  (PEG400) 400و گلسیرین نیز به عنوان پلاستی سایزر استفاده شده اند. تاثیر نوع و مقدار پلیمر، پلاستی سایزر، پلاستوئید و غلظت دارو در فرمولاسیون بر روی رهش دارو از فیلم ها مورد بررسی قرار گرفته است. آزمون انحلال با استفاده از دستگاه انحلال شمارهII ،USP  انجام شد و مقدار داروی آزاد شده به کمک اسپکتروفتومتری UV تعیین مقدار گردید. نتایج حاصل از رهش دارو از فرمولاسیون های تهیه شده حاکی از آن بود که با افزایش مقدار پلیمر میزان رهش دارو کاهش می یابد. به علاوه جایگزینی اودراژیت RS با RL باعث افزایش سرعت رهش دارو می گردد که این امر به زیاد بودن تعداد عوامل آمونیرم چهارتایی در ساختمان RL در مقایسه با RS نسبت داده می شود که باعث نفوذپذیری بیشتر ماتریکس نسبت به آب و رهش سریعتر دارو می گردد. پلاستی سایزرهای هیدروفیل در مقایسه با انواع هیدروفوب باعث افزایش سرعت رهش دارو می شود و هرچه مقدار DBP بالا باشد رهش کمتر است. استفاده از PVP به همراه انواع اودراژیت باعث افزایش سرعت رهش دارو می شود. با تغییر نسبت به دو پلیمر RSPO و RLPO می توان به کینتیک رهش مطلوب دست یافت.

گاماسنتی گرافی به طور وسیعی در بهبود و ارزشیابی سیستم های دارورسانی مخصوصا سیستم های به کار رفته در دستگاه معده-روده ای و تنفس به کار می رود. در این تکنیک سیستم دارورسانی توسط یک رادیونوکلید ساتع کننده پرتو گاما نشان دار می شود. معمولا ردیاب با تکنسیم - 99m یا ایندیوم -111 نشاندار شده و در داخل فرمولاسیون قرار می گیرد. در اشکال دارویی پیچیده تر مثل قرص های روکش دار روده ای معمولا ردیاب غیر رادیواکتیو مثل اکسید ساماریوم -152 یا اکسید اربیوم -170 در داخل فرمولاسیون قرار گرفته و سپس فرآورده نهایی در رآکتور توسط نوترون ها بمباران می شود. گاماسنتی گرافی اطلاعات با ارزشی در مورد جایگزینی، پراکندگی و حرکت فرآورده در داخل بدن فراهم می کند. اطلاعات حاصل از ارزشیابی سنتی گرافیک فرآورده های دارویی مرتبا در حال افزایش می باشد. اطلاعات حاصل را نمی توان از روش های دیگر به دست آورد.

قارچ ها ارگانیسم هایی یوکاریوتی هستند که به صورت بالقوه توانایی ایجاد بیماری در انسان ها و حیوانات را دارند. عفونت های قارچی را مایکوزیس می نامند که براساس محلی از بدن که درگیر می کنند به چهار دسته ی سطحی، پوستی، زیرپوستی و سیستمیک تقسیم می شوند. مایکوزیس های پوستی با اینکه عفونت های تهدیدکننده ی حیات نیستند، به دلیل ایجاد بدشکلی های ظاهری می توانند بیمار را ازلحاظ اجتماعی منزوی کنند، درنتیجه درمان آن ها همواره مساله ای مهم بوده است. ازطرف دیگر شباهت قارچ ها به سلول های پستانداران، ارائه و گسترش داروهای جدید برای آن ها را با محدودیت روبرو کرده است درنتیجه در سال های اخیر تلاش های گسترده ای جهت طراحی و گسترش سیستم های جدید دارورسانی با کارایی بهتر برای دارورسانی داروهای مرسوم ضدقارچ صورت گرفته است. در این مطالعه به مرور مقایسات صورت گرفته میان دارورسانی موضعی اشکال مرسوم و سیستم های نوین دارورسانی تعدادی از داروهای ضد قارچ پرداخته شده است. تمامی مطالعات برتری نسبی سیستم های دارورسانی نوین را نسبت به فرم های مرسوم ازلحاظ نفوذ، رهایش و اثرات ضدقارچی تایید می کنند.

امروزه طراحی و ساخت سیستم های دارورسانی مناسب برای بهینه کردن کارایی درمانی دارو ها و کاهش عوارض جانبی آن ها، ضروری است. تاکنون، ساختارهای مختلفی برای دارورسانی طراحی شده اند که در بین آن ها، سیستم های بر پایه پلی مرهای طبیعی، توجه بیش تری را به خود جلب کرده اند. فیبروئین ابریشم یک پلی مر پروتئینی طبیعی است که به واسطه خصوصیت های منحصر به فردی از جمله زیست سازگاری عالی، زیست تخریب پذیری، خواص مکانیکی خوب، فرآیندپذیری آسان و نیز قابلیت تشکیل نانوذره، میکروذره، الیاف، هیدروژل، فیلم و. . . گزینه مناسبی برای کاربردهای زیست پزشکی به ویژه دارورسانی است. در این مقاله مروری، ویژگی های مختلف پلی مر ابریشم و کاربردهای آن در دارورسانی مورد بررسی قرار می گیرد.

سابقه و هدف: داروی ماینوکسیدیل از عواملی است که می تواند با افزایش دوره آناژن سبب درمان اختلالات رویش مو از جمله طاسی گردد. با توجه به ماهیت ماینوکسیدیل عبورپذیری دارو از سطح پوست ناچیز می باشد، هدف از این مطالعه طراحی و بررسی فرمولاسیون های میکروامولسیونی به منظور افزایش عبورپذیری ماینوکسیدیل از پوست موش صحرایی بود. مواد و روش ها: میکرو امولسیون های حاوی 2 درصد ماینوکسیدیل با مقدار مناسبی فاز روغنی (اولئیک اسید، ترانسکوتول پی) و سورفکتانت (تویین80 و اسپن 20) و کو سورفکتانت (پروپیلن گلیکول) تهیه شدند. ماده دارویی در فاز روغنی حل شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی این میکروامولسیون ها مانند اندازه ذره ای، ویسکوزیته، آزادسازی، عبور پذیری پوستی میکرو امولسیون از پوست موش صحرایی و هم چنین میزان عبورپذیری دارو با فرمولاسیون های ساخته شده از پوست موش صحرایی با استفاده از سلول‏های فرانز ارزیابی شدند. یافته ها: اندازه ذره ای میکرو امولسیون ها در محدوده 5/45 تا 10/40 نانومتر، ویسکوزیته 113/2 تا 199/2 سانتی پواز بود. در این مطالعه پارامترهای آزادسازی دارو، ویسکوزیته و Dapp با متغیرهای مستقل ارتباط معنی دار داشتند(0/05>p). افزایش درصد روغن سبب افزایش مقدار آزادسازی دارو در ساعت دوم شد. افزایش درصد آب و افزایش درصد روغن سبب افزایش میزان آزادسازی دارو در 24 ساعت شده است. افزایش درصد روغن و کاهش درصد آب می تواند منجر به افزایش ویسکوزیته و افزایش درصد آب موجب افزایش مقدار Dapp در میکروامولسیون ها شود. استنتاج: فرمولاسیون های ساخته شده توانستند میزان عبورپذیری پوستی ماینوکسیدیل را در موش صحرایی به میزان قابل توجهی افزایش دهند.